Płodność u kobiet maleje wraz z wiekiem. Po 38 roku życia znacznie obniża się tzw. rezerwa jajnikowa, czyli pula dostępnych komórek jajowych. To sprawia, że u kobiet w dojrzałym wieku częściej pojawiają się trudności z zajściem w ciążę. Brak odpowiedniej liczby komórek jajowych o pożądanej jakości to także jedna z przyczyn niepowodzeń procedury in vitro. Nowe metody leczenia mogą skutecznie rozwiązać ten problem. Procedura odmładzania jajników, zbliżona do mezoterapii stosowanej w medycynie estetycznej, może zwiększyć poziom rezerwy jajnikowej nawet o 75%. Badania wskazują, że u wielu pacjentek przyczynia się do możliwości uzyskania ciąży po licznych niepowodzeniach leczenia.
Na czym polega odmładzanie jajników?
Zabieg mezoterapii czy „odmładzania” jajników polega na podaniu bezpośrednio do jajników przygotowanego z krwi pacjentki osocza bogatopłytkowego (PRP – platelet-rich plasma). Nakłuwanie tkanki (punkcji), a także właściwości obecnych w osoczu czynników wzrostowych stymulują procesy komórkowe i pobudzają do wzrostu pęcherzyki jajnikowe.
Podawaną substancję pozyskuje się z krwi pacjentki. Przeprowadza się procedurę wirowań o zmiennej sile w sterowanych warunkach temperaturowych. W ten sposób można uzyskać płytki krwi usieciowane wśród komórek jednojądrzastych, co ma doprowadzić do długotrwałego wydzielania czynników wzrostowych przez płytki. Tym samym preparat ma większą siłę oddziaływania niż standardowo przygotowane w gabinetach kosmetycznych czy stomatologicznych preparaty PRP. Zarówno samo nakłuwanie, jak i aktywność wydzielanych przez płytki czynników wzrostowych może powodować aktywację procesów odnowy w jajnikach.
Warto wiedzieć, że zabieg wymaga kwalifikacji, wykonywany jest przez lekarza przy znieczuleniu miejscowym i trwa ok. 30 minut. Nakłuwanie jajników odbywa się przez sklepienie pochwy, po zastosowaniu odpowiednich środków znieczulających. Preparat jest podczas zabiegu punkcji wprowadzany bezpośrednio do jajników. Pacjentka może wówczas odczuwać niewielki dyskomfort. Po ok. 2-3 tygodniach od zabiegu zalecana jest kontrola, zaś efekty widoczne są po ok. 3-6 miesiącach.
Komu zaleca się procedurę odmładzania jajników?
Mezoterapia jajników z użyciem osocza bogatopłytkowego (potocznie nazywana „odmładzaniem” jajników) jest procedurą proponowaną przede wszystkim:
- kobietom z niską rezerwą jajnikową (AMH <0,6) starającym się o ciążę naturalnie oraz przygotowującym się do zapłodnienia pozaustrojowego
- w przypadku niepowodzenia procedury in vitro, gdy leczenie nie zakończyło się ciążą z uwagi na niską jakość i liczbę komórek jajowych
- parom starającym się o potomstwo w dojrzałym wieku (>38 roku życia)
- kobietom z przedwczesnym wygasaniem funkcji jajników (POF), po zabiegach operacyjnych i innym leczeniu obniżającym płodność.
Podstawowym celem zabiegu jest aktywacja pęcherzyków jajnikowych i pobudzenie ich do wzrostu, regeneracja tkanki jajnika oraz uwolnienie potencjału głębiej uśpionych komórek jajowych.
Od czego zależą efekty zabiegu?
Jak w przypadku każdej procedury medycznej, szanse na uzyskanie planowanych efektów ocenia się indywidualnie. Wyniki procedury „odmładzania” jajników mogą zależeć od m.in. przyczyny niepłodności, wyjściowego poziomu AMH i FSH, wieku pacjentki, a także innych zaburzeń mogących wpływać na możliwość uzyskania ciąży (tj. choroby ogólnoustrojowe, czynnik męski, inne przyczyny związane z zapłodnieniem i rozwojem zarodka).
Rokowanie jest zawsze szczegółowo omawiane podczas kwalifikacji do leczenia. To moment, kiedy warto wyjaśnić wątpliwości i zaplanować postępowanie w przypadku różnych scenariuszy.
Czy odmładzanie jajników jest skuteczne?
Pozytywny wpływ czynników wzrostowych obecnych w osoczu na tkanki jest wykorzystywany w licznych procedurach m.in. w medycynie estetycznej czy ortopedii. Badania nad możliwością zastosowania podobnych zabiegów w leczeniu niepłodności i stymulowaniu wzrostu komórek jajowych prowadzone są od 2015 roku. Prace realizowane były przez zespoły w kilku krajach, m.in. w Grecji, Stanach Zjednoczonych, Turcji. Wyniki badań potwierdziły, że u części pacjentek zabieg może przynosić korzystne efekty w kontekście jakości i liczby komórek jajowych.
Zgodnie z dostępną literaturą, przeprowadzenie procedury podania osocza bogatopłytkowego do jajników (PRP) może przyczynić się do:
• Podniesienia poziomu AMH, wg różnych doniesień o od 63% do 75%
• Obniżenia poziomu FSH, wg różnych badań o od 33% do 67%
• Zwiększenia liczby pęcherzyków antralnych (AFC) o 75%
• Podniesienia efektywności stymulacji/zwiększenia liczby komórek jajowych pobranych podczas procedury pick-up
• Zwiększenia liczby uzyskiwanych ciąż biochemicznych i klinicznych.
Badania prowadzone były w różnych ośrodkach, na różnej liczebności grupach kobiet, w większości w wieku między 38 a 42 lat, z obniżoną rezerwą jajnikową. Dotychczasowe wnioski są bardzo obiecujące. Przynajmniej części pacjentek – dzięki procedurze „odmładzania” jajników – może uzyskać skuteczną pomoc.
iyoni?